Banka ve Sigorta İşçileri Sendikası (BASS) 1972 yılında, uzun süren mücadeleler sonrasında Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bünyesinde Vakıflar Bankası çalışanları tarafından bir işletme sendikası olarak kurulmuştur.
Kurulum ve örgütlenme çalışmalarının başlamasıyla birlikte işveren banka “ banka çalışanlarının işçi statüsünde olmadıkları, devlet memuru kabul edilmeleri gerektiği, bu yüzden de sendikanın gereksiz olduğu vs. “ itirazlarına karşı sendikamız kurucuları ve o tarihlerdeki çalışanları yoğun mücadele vermişler ve iki yıl süren bir yargı süreci sonrasında banka çalışanlarının “işçi” statüsünde oldukları kararını alabilmişler ve böylelikle toplu sözleşmelilik düzenine girebilmişlerdir.
Sendikamızın kurulu tarihindeki adı Vakıflar Bankası Mensupları Sendikası olup, kısa adı (Vakıf-Bank-Sen) dir.
Vakıf-Bank-Sen kurulumundan itibaren süratle örgütlenme çalışmalarını tamamlamış ve Vakıflar Bankası çalışanlarına 12 Eylül müdahalesine kadar geçen sürede ileri haklar sağlayabilmeyi başarmıştır. Vakıf-Bank-Sen bu süreçte üyelerinin hak ve çıkarlarını koruma ve geliştirme yanında, siyasal gelişmelere ve bunların bankaya yansımasına koşut olarak, Atatürk ilke ve devrimlerinin yılmaz savunuculuğunu yapmıştır. O günlerin deneyimleri ve mücadeleleri BASS ana tüzüğüne de intikal etmiştir.
Ana tüzüğün ikinci maddesine göre BASS;
“üyelerinin ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini koruma ve geliştirme amacına taşır. Bu amacın gerçekleştirilmesinde İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine dayalı sosyal, ekonomik ve demokratik haklardan kuvvet alır. Atatürk ilkelerine bağlı kalır ve tüm çalışmalarda bu ilkelerden hareket eder.
Sendika; insan haklarına, çoğulcu ve özgürlükçü demokrasi kurallarına, sosyal adalet ve sosyal demokrasi ilkelerine bağlı olarak, üyelerinin ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini koruma ve geliştirme işlevinde aşağıdaki hedeflerin gerçekleştirilmesine çalışır.
a.Çalışmayı toplumun temel değeri haline getirmek, üyelerinin insanlık onuruna ve sosyal adalete uygun bir yaşayış düzeyine ulaşmalarını sağlamak,
b. Üyelerin, yaptıkları işe uygun ve adaletli bir ücret sistemine kavuşturulmalarını sağlamak,
c. Üyelerinin geleceğe güvenle bakmalarını sağlayacak sosyal güvenlik sisteminin gelişmesini ve düzenli şekilde yürütülmesini sağlayıcı çabalarda bulunmak,
ç. Çalışma düzeyinde, üyelerinin beden ve ruhsallığını korumak, gelişmelerini sağlamak ve işçi hakları yönünden her türlü istismarı önleyecek önlemleri almak,
d. Toplumun yaşamının sosyal adalet ilkelerine göre düzenlenmesini, özgürlük ve demokrasi içinde çalışmanın temel ölçü olarak ele alınmasını sağlamak,
e. Toplum içinde kişi olarak üyenin kendisine olan güven ve gücünü arttırmak,
f. Milli gelir ve yatırımın gelişmesine, verimliliğin yükselmesine ve Türk ekonomisinin sosyal adalet ilkelerine uygun biçimde, hızla kalkınmasına hizmet etmek,
g. Din, ırk, cins, renk, mezhep, inanç ve siyasi kanaat farkı gözetmeksizin, emeğin değerine ve toplum yaşamındaki etkisine inançlı bir işçi topluluğu meydana getirmek için çaba göstermek.
h.Devlet’in ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğünün ve bağımsızlığının korunmasına bütün gücü ile katılmak, sosyal ve ekonomik sorunların çözümünde yardımcı olmak.”
12 Eylül müdahalesi Türkiye’de sendikal yapılanmayı değiştirmiştir. 1983 yılında Milli Güvenlik Konseyi tarafından çıkarılan 2821 sayılı sendikalar yasası “Meslek ve işyeri” esasına göre sendika kurulmasını yasaklaması, “İşçi sendikalar.. bir iş kolunda ve Türkiye çapında faaliyette bulunma amacı ile kurulabilir” hükmünü getirmiştir. Sendikal haklarda kısıtlama yanında, Milli Güvenlik Konseyince işçilerin Toplu Sözleşme Hakkını doğrudan ya da dolaylı olarak engelleyen değişiklikler de yapılmıştır. Örneğin, işçilerin toplu sözleşme ve grev haklarını düzenleyen 2822 sayılı yasa ile “bankacılık işkoluna” greve yasak getirilmiş, Toplu işkollarında olduğu gibi, bankacılık ve sigorta işkollarında da çalışan işçilerin en az yüzde 10 ‘unu temsil etme şartı bu dönemde yasaya koyulmuştur.
Bu gelişmeler Vakıf-Bank-Sen ‘i yeni bir atılıma sevk etmiş, 1982 yılında yapılan ve ana tüzük hükümlerinin yeni yasa ile uyumlu hale getirilmesini amaçlayan genel kurulda sendikanın ismi “Banka ve Sigorta İşçileri Sendikası” (BASS) olarak değiştirilmiş ve Türkiye düzeyinde örgütlenmeye yeniden bağlanılmıştır. Kısa süre içerisinde Demir Bank, Tariş Bank ve Osmanlı Bankası çalışanları BASS ‘ta örgütlenmiş, bunu Ziraat Bankasında işçi statüsündeki bir grup işçi izlemiştir.
Bugün içi sendikamız BASS Vakıflar Bankası ile birlikte Vakıf Emeklilik ve Güneş Sigorta çalışanlarını bünyesinde barındırmakta ve yeni örgütlenme çalışmaları sürdürülmektedir.
Türk-İŞ üyeliği sağlanmış BASS çalışanları şimdiki ismi ile UNI olan uluslararası sendikal örgüt FIET ‘te temsil olunmaya başlanmıştır.
BASS, Türkiye’de sendikacılık hareketi önündeki bunca engele, IMF dayatmalı sosyoekonomik politika değişikliklerine rağmen,1980 sonrasında da çalışmalarını başarı ile sürdürmeyi bilmiştir.
BASS, Atatürkçü kimliği, ilkeli tutumu ve üyelerinin sarsılmaz desteği ile mücadelesine devam etmektedir.
VAKIFLAR BANKASI MENSUPLARI SENDAİKASI (VAKIFBANKSEN) KURUCULARI: | ||
Adı Soyadı |
Mesleği |
Adresi |
Mustafa Acar | Bankacı | Dercan Sk. 15/3 Mecidiyeköy/İstanbul |
Kaya Anacak | Bankacı | Eralp Sk.8/11 Erenköy/İstanbul |
Hayrullah Akın | Bankacı | Bağdat Cad. 178/10 Küçükyalı/İstanbul |
Şükriye Ateş | Bankacı | Sara Güzel Sok. 129/10 Küçükyalı/İstanbul |
Mümtaz Ayanoğlu | Bankacı | Altınşehir Y.Burgaz İstanbul Yolu 58 İstanbul |
Cuyibar Beyazıt | Bankacı | Küçük Malta Şair Nef’i Sok. Begonya Ap. Kadıköy/İstanbul |
Melih Çığ | Bankacı | Bağdat cad. Feneryolu sitesi 185/101 İstanbul |
İhsan Çölkesen | Bankacı | Soğanlık Gümüş Pınar Mah.5 Kartal/İstanbul |
Ayhan Danyal | Bankacı | Kaptan Arif Cad. Erdem Ap. 51/50 Suadiye/İstanbul |
İlhami Demiray | Bankacı | Harman Yolu Alt Sok. 32/6 Mecidiyeköy/İstanbul |
Salih Demirel | Bankacı | Taşkaya sok. 48 Gültepe/İstanbul |
Nihal Durusoy | Bankacı | Şahin Sok. No.1 D.6 Kurtuluş/İstanbul |
Hüsnü Erören | Bankacı | Ertuğrul sitesi Morbasan Sok. 6/2 Beşiktaş/İstanbul |
A.Argun Geyhan | Bankacı | Çadırlı Köşk Pekel Sok. D.316 Kadıköy/İstanbul |
Halil Harmanca | Bankacı | Nisbetiye Mah. Özgen Ap. D.31/18 Levent/İstanbul |
Lütfi Himmetoğlu | Bankacı | Ressam Şevket Sk.1/4 Bostancı/İstanbul |
İsmet İnel | Bankacı | Gençler Cad. No.44/9 Bakırköy /İstanbul |
Nuran İzmir | Bankacı | Nisbetiye Cad. Selçuk Ap 4/7 Etiler/İstanbul |
Nurtaç Karaevli | Bankacı | Bey Sok. 11/1 Bakırköy /İstanbul |
Cengiz Kipmen | Bankacı | Kuyubası Sok. Kayışlar Cad. 8/3 Kızıltoprak/İstanbul |
Hüseyin Köksal | Bankacı | Büyükdere Gülmez Hasan Sk.18/3 İstanbul |
İsmet Oruz | Bankacı | Suyanı Sokak 8/7 Suadiye/İstanbul |
Cavit Ozan | Bankacı | Vefa Bey Sok. 10/14 Gayrettepe /İstanbul |
Mefkure Özbek | Bankacı | Tarlabaşı Alzambak Sok. Çengelköy/İstanbul |
Bekir Özkan | Bankacı | Vefabey Sok. 10/8 Gayrettepe/İstanbul |
Adnan Özimer | Bankacı | Çatalçeşme Polat Çamlık Sit.4 Bostancı/İstanbul |
Refik Özmen | Bankacı | Kuzguncuk Baba Nakkaş Sok. 3 Üsküdar/İstanbul |
Sait Özturgut | Bankacı | Millet Cad. Vakıf Ap. No.8 Fatih/İstanbul |
Sabri Topçu | Bankacı | Paşa Mah. Keskingi Sok. 61 Şişli/İstanbul |
Mehmet Tuncer | Bankacı | Yaş Sok. No.3/5 Beylerbeyi/İstanbul |
Necat Türkölmez | Bankacı | Orta Sok. Dağlaroğlu Sit.23/7 Gayrettepe/İstanbul |
Necla Sarayköylü | Bankacı | Mah. Dilmen Ap. 12/1 M.Sit. İstanbul |
Ahmet Yılmaz | Bankacı | Nuri Paşa Mah 55/3 Zeytinburnu/İstanbul |
Erdinç Yeşildaş | Bankacı | Teşvikiye Cad.Mesut Ap.4/6 Pangaltı/İstanbul |
Ziya Yeşilyurt | Bankacı | Menekşe Sok. No.26 Levent/İstanbul |
SENDİKAMIZDA GÖREV YAPAN GENEL BAŞKANLARIMIZ | |
Ad Soyad |
Dönemi |
Refik ÖZMEN | 10.02.1972 – 30.06.1972 |
Mümtaz AYANOĞLU | 30.06.1972 – 12.12.1972 |
Nevber YAĞMURDERELİ | 12.12.1972 – 20.05.1980 |
Servet KAHYAOĞLU | 20.05.1980 – 12.11.1986 |
Raci BAYÜLKE | 12.11.1986 – 20.08.1987 |
Ahmet SÜRÜCÜ | 20.08.1987 – 19.12.1987 |
Taner SONALP | 19.12.1987 – 24.08.1990 |
Turgut YILMAZ | 24.08.1990 – …… |